þriðjudagur, apríl 22, 2008

Og maturinn ...

Ég gleymdi algjörlega einni greininni sem ég stautaði mig í gegnum í blaðlestrarferðinni/skemmtigarðsferðinni/handboltaferðinni/innkaupaferðinni/ahliða fjölskyldu Þýskalandsferðinni - í mínu stöðuga þýskunámi. Hún fjallaði um hækkandi matarverð í heiminum og fyrirsjáanlegan matarskort. Ég held ég hafi lesið hana í helgarútgáfu Die Zeit, en þar voru merkilegt nokk engar íþróttasíður. Almenningur víða um Asíu og Afríku hefur nú ekki lengur efni á matvöru sem hann gat leyft sér áður og sífellt erfiðara reynist að næra fjölskylduna á fábrotnum mat á borð við hrísgrjón og korn. Þetta ástand mun tæpast leiða til hungursneyðar á Vesturlöndum en er þegar farið að leiða til hækkandi matarverðs. Bráðum verður hátt matarverð ekki einskorðað við Ísland og það skyldi þó aldrei vera að á næstu árum yrði þörf á meiri matvælaframleiðslu hér innanlands? Það hljómar mjög öfugsnúið - en ef þessi þróun heldur áfram gæti orðið að fjölga sauðfjárbændum og kúabændum á Íslandi í framtíðinni. Þá förum við að lifa á kjöti, fiski, mjólkurvörum og gróðurhúsaframleiddu grænmeti, en pizzurnar verða of dýrar vegna heimsmarkaðsverðs á hveiti. Og það sama mun gilda um sykurinn. Þetta gæti smám saman útrýmt offitu á Íslandi.

Á ég að þurrka þessa þvælu út? Eða var þetta þvæla? Hvað getur sívaxandi kornskortur, hrísgrjóna-, sykur og maísskortur í heiminum leitt af sér í raun og veru, annað en hungursneyð í þróunarlöndunum?

Samkvæmt álitsgjöfum umræddrar greinar er vaxandi framboð helsta ástæða þessa vandamáls, þ.e. fjölmennari betur megandi stéttir í Asíu hafa á síðari árum geta leyft sér sífellt meiri og dýrari mat.

Maddi skrifaði langa færslu um þetta á dögunum. Ég hafði ekki tíma til að lesa hana þá.
http://marinogn.blog.is/blog/marinogn/entry/499419/

Ferðasögu- og blaðlestrarsögubrot


Ég skrapp með Erlu og krökkunum í Þýskalandsferð í síðustu viku. Í Þýskalandi les ég yfirleitt töluvert af blöðum og tímaritum sem ég í raun hef aðgang að hér heima, þannig að megnið af því litla sem bætist við visku mína um stöðu mála þar er yfirleitt úr slíkum miðlum. Í fluginu til Frankfurt las ég í sérhefti Spiegel um íslam í Þýskalandi. Íranskur innflytjandi, sem er rithöfundur og sérfræðingur um íslam, segir þar í grein að hreintrúarríkið upprunalega sem ofstækismenn boða í dag, hafi í raun aldrei verið til, það sé fantasía. Rétt eins og kristnir séu múslímar vitanlega misjafnlega heitir í trúnni og fylgja Kóraninum misvel í lífsháttum, allt frá engu og upp í allt, og þannig hafi alltaf verið, líka fyrr á öldum. Sjálfur er þessi maður samkynhneigður og hefur skrifað sögur með opinskáum ástarlífslýsingum - hvorttveggja dauðasök meðal sumra múslíma. Engu að síður skilgreinir hann sig sem múslíma, segist ekki komast hjá því, þetta sé bakgrunnur hans. Þessi grein og annað efni sem ég las í blaðinu leiðir aðallega tvennt í ljós: íslamskri öfgatrú vex ásmegin í Þýskalandi og þýskum almenningi hættir til að setja alla múslíma undir sama öfgahattinn. – 28% múslíma í Þýskalandi teljast nú heittrúaðir, en hlutfallið var aðeins 8% fyrir nokkrum árum. Þá eru eftir 72% sem vilja bara lifa í friði fyrir trúardeilum og stjórnmálaþrasi.

Í Frankfurt skoðuðum við Kjartan risaeðlur í Náttúrugripasafninu á Schenckenberger-Allee (ekki langt frá Messunni og háskólasvæðinu, sirka korters-labb frá aðalbrautastöðinni). Síðan hittum við Erlu og Freyju sem voru að versla í Zeil og Kjartan fékk nýjan þýskan landsliðsbúning og fótbolta í Sport Arena. Mér þótti Frankfurt merkilega falleg að þessu sinni, enda víkkaði ég gönguradíusinn frá því áður og svo var farið að grænka vel. Um kvöldið tókum við lestina til Kaiserslautern og þangað sótti Íris okkur, en hún er systurdóttir Erlu og býr með bandarískum hermanni í Ramstein-Mesungen, nokkur þúsund manna smábæ, en þar hjá er bandarísk herstöð. Daginn eftir voru skoðaðar fleiri risaeðlur og lífsins notið í útivistargarði í Kaiserslautern. Veðrið var gott, sólskin og gola. – Á föstudagskvöldið (við flugum út á fimmtudagsmorgninum) fór ég á netið í fyrsta skipti í ferðinni og þar beið tölvupóstur frá Fréttablaðinu vegna samkvæmisleiks sem þar var haldinn í sunnudagsblaðinu. Ég skrifaði mitt innlegg með útlenskum stöfum, nokkuð þreyttur eftir daginn.

Einhver blöð náði ég að hrifsa til mín í Frankfurt og komst m.a. að því að 18 prósent Þjóðverja eru taldir lifa undir fátæktarmörkum. Hátt atvinnuleysishlutfall er varanlegt í landinu, mishátt eftir svæðum. Kaupmáttur hefur lækkað síðustu ár og stöðugar vinnudeilur eru í gangi, sérstaklega hjá opinberum þjónustustéttum á borð við lestarstarfsfólk og póstbera. Hnattvæðingin gerir illt verra því stórfyrirtæki flytja verksmiðjur úr landinu til Austur-Evrópu þar sem launakostnaður er minni. Nýlegt dæmi um það er Nokia sem flutti verskmiðjur sínar til Rúmeníu frá Frankfurt í janúar. – Hvað myndi það tákna fyrir okkur Íslendinga að tengja okkur við myntkerfi sem leyfir ekki verðbólgu? Ég átta mig svo sem fyllilega ekki á orskasamhenginu en illa litist mér á að búa við 10 prósent atvinnuleysi. Það bitnar ekki bara á þessum tíunda hluta sem hefur ekki vinnu heldur líka á öllum hinum sem óttast um vinnuna sína. Sá uppgangur sem hér hefur ríkt getur kannski ekki alltaf gert það óslitið en gott væri ef slíkt ástand gæti verið sem oftast.

Við gistum tvær nætur í Heidelberg, þangað var ég að koma í líklega 5. skipti og kann alltaf jafn vel við mig. Á laugardagskvöldið skruppum við Kjartan til Mannheim að horfa á handboltaleik. Þar var mikilfengleg stemning miðað við það sem maður á að venjast á handboltaleikjum, 12 þúsund áhorfendur í glæsilegri, nýrri höll sem virðist taka um 20 þúsund manns, þaulskipulögð skemmtidagskrá og leikurinn allur á flatskjá með nærmyndum, auk þess að blasa við manni á keppnisgólfinu sem er í raun botninn í hárri gryfju því nánast þverhnípt er úr sætunum niður í gólfið. Heimaliðið Rhein-Neckar Löwen lagði þarna Magdeburg naumlega að velli. Þess má geta að Guðjón Valur Sigurðsson mun leika með þeim fyrrnefndu frá og með næsta keppnistímabili.

Um kvöldið horfðum við Kjartan síðan á bikarúrslitaleikinn í þýsku knattspyrnunni (Bayern München – Dortmund 2-1 e. framl.) á krá skammt frá hótelinu í Heidelberg.

Sunnudeginum eyddum við í skemmtigarðinum Tripsdrill nokkuð suður af Heidelberg. Hann er skemmtilega þjóðlegur í hönnun og umgjörð og maður fann ekki fyrir neinum plastmenningartómleika eins og ég óttaðist fyrirfram , það var enginn þulur að öskra uppákomur í kallkerfi, steinhlaðin hús með koparþökum hýstu inniþrautir og kaffihús, skemmtilega hallærislegar leikbrúður í þjóðbúningum fluttu skemmtidagskrá og þýska tónlist, o.sfrv. Enginn Disney-fílingur þarna enda þora Miðvevrópuþjóðir að vera heimilislegar og lummó, þær eru lausar við okkar smáþjóðarlegu minnimáttarkennd.

Á heimleiðinni las ég Die Welt. Þar var viðtal við bandaríska stjórnmálafræðinginn Benjamin Barber sem heldur því fram að nútímakapitalismi breyti börnum í neytendur og fullorðnu fólki í börn. Þess vegna les fullorðið fólk Harry Potter og horfir á Shrek en börnin fara í Kringluna og kaupa sér föt og tölvuleiki.